Aizawl chhim lam veng
pakhatah chuan mi inthukru, khawvel ropuina leh larna lam ngaihtuah ve ngai lo
mi pakhat a awm an ti. A hre chiang deuhte sawi danin amah chu Kohhran Upa fapa
a nih hmel e. Chu Kohhran Upa fapa chuan a pindan rilah a rimawi tumna hmanrua
a kuah a, lungawi takin a zai mai a, lar chakna khawvel hian a nun a chawk buai
ve lo!
Pathian lehkha thuin,
“Tlang chhipa khaw awm chu thuhruk theih a ni lo,” a lo tih ang deuhvin,
thiamna nei, talent nei \ha na na na chu bibo reng chi a ni awzawng lo; ama
kutchhuak hla “Hmangaih hmasa ber” tih chu YouTube lamah a han pho chhuak ta a.
Mizo \halai, music dik tak hriat chaka ril\amte beng a fahzia chu sawiin a siak
lo ve! A hla thu lam chu dah\ha ta ila, a \ing\ang zut ri ringawt pawh ‘rimawi
ngainatu’-a inchhal ngam chin tan chuan lunglenga kiupui vawng vawng tham zu ni
a!
A hla thu lah chu tunlaia
hla tualchher deuh deuhte nena tekhin phak rual lohva mawi leh nalh, thiamna
bik nei kutchhuak a ni tih hai rual a ni lo. Mingo hovin, “One’s first love can
never be forgotten,” an tih \hin hi sawifiah turin mi tuin emaw min phur ta se,
‘Hmangaih hmasa ber’ tih hla hi ngaihthlak tir tawp mai chi niin a lang. A hla
thu hi han en ve mah teh –
“Di tam neiin, di tam
\hen tawh mah la,
I thinlung neitu i nghilh
bik lo’ng e
I hun hlui, nun hlui
nghilhin rei lo te atan
I pawmlai di nen hlim
viau mah la,
Hun lo her zelin, riangin
awm la
Tah chuan, tu dang reng i
ngai lo’ng
Tu man an hnem zo lo’ng
che,
Aw, ka \hian, i hmangaih
hmasa ber lo chuan” a ti thlawt mai nia.
A sawi zel a,
“Di zawng zingah aw, a
hmasa ber chuan,
Thinlung an luah, an ral
ve ngai lo,
Kum sang tam damin di
sang tam pawh nei mah la,
A chhing zotu reng i
tawng mawlh lo’ng e
He thinlung mawl hian, a
chawi liantu auvin,
Tu dang reng i ngai lo’ng
Tuman an hnem zo lo’ng
che
Aw, ka \hian, i hmangaih
hmasa ber lo chuan”
He hla thu aia hmangaih
hmasa berte nihna hrilhfiah chiangtu hla hi zawn tur ni se, a huphurhawm ve fe
ang!
“Aw, di hlui, aw, bul min
\anpuitu,
I zunzam hi anchhia nge
mangchhia?
I biahthu min hlan kha a
hming dawt maw lo ni?
Ka thinlung lah chu i
luahkhat reng si
Mittui lo hian maw, ka
\ap leh \hin
A tawp nan, Ka hmangaihna
sang ber
Huatna nen ka hlan a che
Duhsakna der – Aw, hlim reng ang che aw, Di hlui!
A tawpna thu hian nula
leh tlangval kara hmangaihna awmzia a sawifiah chiang viau mai. Kan hmangaih
berte hlimna tur kan duh kan tih fo mrual hian keimahni duhna hi a lian zawk a
lo ni fo va. An hlimna tur a kalsan ai chuan, an hlim vak loh phah chung chung
pawha chelh hram hram kan duh \hin a ni lo’m ni?
Chu tlangval chuan a
duhtawk mai lo, “Siar Lalnu” a rawn pho chhuak leh a. Chu hla pawh chu tunlaia
love song kan neih ang pet pet hi a ni ve leh ta tlat lo... Sawi fiah chiam
pawh ngai lovin a hla thu tlemte hi dah chhuak ila a chiang mai awm e.
“I lungdum nan hian van
angel aw mawi leh
Serafim te rimawi pawh
phut la
Thihna thlan thim pelin
ka han dil ang”
A hmangaih ber tana a
inhuamna te, a hmangaihna thuk zia tarlang turte-in sawi chiam a ngai lo, tawi
te-in a fiah tawk!
Chapona leh mahni
inhmuhlenna khawvelin a nuai mek \halai rualte zinga mi tlawm K. Hminga chuan,
“I tan ka tlin loh pawn,
Buk lung bumin min buk
tling la” a han ti thlawt mai te hi a mawizia hi sawi chiam tham a awm ang chu!
A hla dangah,
“Aw lungrun, lungphang
suh aw
I nunhlui chu eng pawh ni
se
Thuruk chhe ber pawh nei
mah la theihnghilh ka thlang zawk
Nu-in a hrin, a fate chu
‘An sual poh leh a
hmangaihna a pung’ an tih ang hian
I thurik chhe ber pawn
min hmangaihtir che”
He lai chang bik pawh hi
zir fe tham chu a ni chiang. Nu leh fa inkara hmangaihna thukzia chu nu hovin
an hre chiang ang a. Chu hmangaihna thuk tak mai chu he khawvelah hian a
tlukpui a awm lo ti hialin mi thiamte chuan nu leh fa inkar hmangaihna an sawi
\hin tehkhin thu-a a rawn thurchhuak nalh te hi a ropuiin a mawi thlawt a ni.
“Tu nge inthlei thei?”
tih hla hmanga a thuchah puan chhuahte hi aw, a rilrin a va han thuk em!
Ram leh Kohhrana hruaitu
Mi rawn kaite
Zahawmna dawhsana dinga
Felna hmaikawr vuaha
Biakbuk thianghlimah leh
Pisa ropuia
A fawng vuantu chan
chang.
Thiltitheitu nih vanga
dik lohna thup chingte
Rawngbawlna sang chelh
vanga dik bera inngai
Thihna hmaa ang khata kun
za theuh tur hi
Tunge inthlei thei?
Zirna run sang hrut
chhuaka
Thiamna-lehkhamawi tara
Finna aia chapona zir
chhuak
Hre tam bera inchhal
In thiamna hriam khan mi
a hliam
In vanneih asiamin
Rawn kai in chang leh si
Dinhmun thatna atanga mi
hmuhsit ching te
Thiamna sang tak atanga mi
chungtlak ching
Thihna hmaa ang khata kun
za theuh tur hi
Tunge inthlei thei?
Dai kil kawm kara sei
lian
Pa mawlmang leh hriat
tlem
Aw, changkanna thlifim
pawh
Dawng lova an ngaih saw
Lei ropuina lamah leh
Hausakna tehfunga
Rethei, pachhia chan
chang saw
Aw, Siamtu'n duhten a
duan 'Hringmi' a nihna saw
Lei ropuina thuam thuah
riat aiin a hlu
Hausakna leh ropuina te
pawh hi
A tehtu azir a ni.
Nang mihring! I mihring
mihrinna kha thlir la
Ngaihtha taka fam san
tlak dam chhan i nei em?
Thihna hmaa ang khata kun
za theuh tur hi
Tunge inthlei thei?
He hla a phuah lai hian
eng rilru nge a put ang aw ka ti vawng vawng \hin. Amah Zirsangzela Hnamte
khan,
“Phengphe nunnem leh
zaidam,
Vahkhuaim tho leh
Hmiripa’n,
Parzu dawn za thlir
changin,
Hringnun hi ka \ahpui
\hin” a lo tihte nen khan chhul khat kual chu an ni chiang ang!
A ni tak a, a thei leh a
tling apiangte lal hrawtna khawvelah hian mi te leh retheite tan nun hlutna a
tlem tial tial a, lehkhathiamte leh mi zirsangte inlekna khawvelah hian dai kil
kawm hara sei lian, pa mawl mang leh hriat tlem deuh tan chuan nun hi a
hahthlak tawh ngawt ang! Mi hausa leh neinungte kan tlawnna khawvel, sum leh
pai hmanga zahawmna lei kan tum tawhna hringnunah hian, hausakna leh ropuina te
hi a tehtu azir a nih thu hi hre nawn hlawm teh reng ila aw!
Mahni chanvo duhkhawp
lova mi dangte chan ai pawh ruk sak duh zel tawhte chenna khawvelah hian mi
lian leh mi te kan inthliar a, nupui pasal zawn kawngah pawh ‘phu tawk’ kan
tehna a dang ta! Chutiang karah chuan thihna hmaah ang khat vekin kan la kun za
dawn vangin tu hi nge maw inthlei thei chuang le?
Khawngaih rawngbawl hna
meuh pawh mahni zahawmna tur ni-a ngaiin Kohhran Upa thlanna-ah pawh kan
campaign ru duh tawh a. Nihna-in a ken tel mawhphurhna erawh hlamchhiahin, mahni
intih ropui nan nihna kan chuh ta! Chu nihna hmanga zahawmna thuam lem inbelte
nen chuan thihna hmaah angkhat vekin kan la kun dawn asin. ‘Tu nge inthlei
thei?’ tih hla ka ngaihtlak apiang hian Leo Tolstoy-a thawnthu, “How much land does a man need?” kha ka hre chhuak \hin.
Ka ngaihtuahna tibuai fo
\hintu chu, “Engati nge Kohhran Upa fa ve si, Gospel lam hla ni lova hla dang a
sak chiam mai ni?” tih zawhna hi a ni a. Mahse, chu chhanna chu YouTube-ah ka
hmu! Millenium Centre kawta “Zero Discrimination Day – 2019” function-a amah
ngeiin he hla a sakna video kha ka en a,
Dai kil kawm kara sei
lian
Pa mawlmang leh hriat
tlem
Aw, changkanna thlifim
pawh
Dawng lova an ngaih saw
Lei ropuina lamah leh
Hausakna tehfunga
Rethei, pachhia chan
chang saw
Aw, Siamtu'n duhten a
duan 'Hringmi' a nihna saw
Lei ropuina thuam thuah
riat aiin a hlu
Hausakna leh ropuina te
pawh hi
A tehtu azir a ni.
Nang mihring! I mihring
mihrinna kha thlir la
Ngaihtha taka fam san
tlak dam chhan i nei em?
Thihna hmaa ang khata kun
za \heuh tur hi
Tunge inthlei thei?
He hla a sak laia a hnuk
ulh khan ka thinlunga zawhna awm chu a chhang fai vek ni berin ka hria. A hla
thu hi han thlir vang vang ila, mihring leh hringnun hi engmah a nih loh zia a
aupuina a ni ber a. Bible-a Isua thusawi kan hmuh, “Solomona meuh pawh a
ropuina zawng zawnga a inthuam khan, heng tuktin par pakhat tluk pawh hian
cheiin a awm lo,” (Matthaia 6:29) tih te, Thuhriltu 12:8 thu, “Thuhriltu chuan,
‘Engmah lo mai mai, thil zawng zawng hi engmah lo mai mai a lo ni,’ a ti a,”
tihte aia a rau loh bikna eng nge awm chuang le?
A hla thar ber, “He
lunglen ruam thim ata hi” tih hlate hian hringnun philosophy chu a va han
phawrh chhuak chiang tehlul em! Han chhiar mah teh-
He lunglen ruam thim ata
hi
Engin nge min hnem thiam
ang?
He khawvel run ramah hian
aw, Engin nge min hnem
thiam ang?
Hlimna nui ri kan in\awm
kha
Tun hnua inthenna tur
Ralkhel dar an nih lo
hria ila
Kan lunglen hi a nem
mahna
Lusuna khawharna hi zawng
Khuareiin a hnem an ti
An sawi khuarrei chu khawiah
ding ni maw?
Kei chuan ka tawng lo ni
tinin
Hringnun dam chhung rei lo
te hi
Anchhedawng awma mawi
reng hian
A suntu pawh sunin an awm
a
A vuitu pawh min vui liam
ang.
Khuarel ken thihna koham
chuan
Kan ngaihlai thlanah a
zalh ta
Khuarelin hmelma ang min
hliam si
Aw hun, nang talin min
hnem rawh
Mi dangte tidamtu Doctor
te meuh pawh an dam loh fona khawvelah hian, tuna a suntu ni mek hi engtikah
emaw chuan sunin kan la awm ve ang a, thlan khura thlah liama vuitu ngei pawh
hi engtikah emaw chuan kan la vui liam ve dawn si a!
No comments:
Post a Comment